Dit is een gearchiveerde versie van www.webrichtlijnen.nl.

Webrichtlijnen versie 2 - Succescriterium U.5.1 Ondersteuning bij formulieren

Paginanavigatie overslaan

Principe Universeel - Creëer content die betekenisvol, voor iedereen bruikbaar, uitwisselbaar en duurzaam is

Richtlijn U.5 Formulieren: Maak formulieren optimaal bruikbaar

Bedoeling van Richtlijn U.5

Formulieren zijn een belangrijk middel in de interactie tussen de aanbieder en bezoeker van een website. Om die interactie succesvol te laten verlopen is in veel gevallen behalve een technische voorziening - het formulier - ook ondersteunende informatie en begeleiding nodig.

Succescriterium U.5.1 Ondersteuning bij formulieren

U.5.1 Ondersteuning bij formulieren: Bied de gebruiker afdoende informatie en ondersteuning om een formulier succesvol te kunnen invullen en indienen. (Niveau A)

Niveau van conformiteit

A

Bedoeling van dit Succescriterium

Afhankelijk van de aard en het doel van een formulier kan er behoefte zijn aan diverse vormen van ondersteuning en informatie. Zo is voor een eenvoudig formulier als een contactformulier andere ondersteuning gewenst dan voor een formulier dat is opgedeeld in een groot aantal processtappen en waarvoor specifieke gegevens uit officiële documenten moeten worden ingevuld.

Definities
eenvoudig formulier

ééndelig formulier dat is bedoeld om door een gebruiker te worden ingevuld en verzonden naar een URI op een webserver, waarbij voorafgaand aan het invullen waarneembaar is uit welke onderdelen het formulier bestaat.

Opmerking 1: Toepassing van technieken voor gelaagd bouwen - bijvoorbeeld gebruik van een date picker of real-time validatie van de invoer - hoeft niet strijdig te zijn met bovenstaande definitie. Het formulier moet wel zonder deze aanvullende technieken toegankelijk en te gebruiken zijn.

Opmerking 2: Het is mogelijk dat aan de hand van een ingevuld gegeven het formulier dynamisch wordt aangepast - bijvoorbeeld de waarden van een daarop volgende keuzelijst - met behulp van een techniek als XMLHttpRequest.

Opmerking 3: De term 'eenvoudig' in deze definitie heeft betrekking op het gebruik van het formulier, niet op de toegepaste techniek.

persoonsgegevens

iedere informatie betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon; als identificeerbaar wordt beschouwd een persoon die direct of indirect kan worden geïdentificeerd, met name aan de hand van een identificatienummer of van een of meer specifieke elementen die voor zijn fysieke, fysiologische, psychische, economische, culturele of sociale identiteit kenmerkend zijn

verwerking van persoonsgegevens

elke bewerking, respectievelijk elk geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd met behulp van geautomatiseerde procédés, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, bewaren, bijwerken, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorgifte, verspreiden of op enigerlei andere wijze ter beschikking stellen, samenbrengen, met elkaar in verband brengen, alsmede het afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.

Voldoen aan succescriterium U.5.1 Ondersteuning bij formulieren (niveau A)

Afdoende technieken: technieken of combinaties van technieken die volstaan

Elk genummerd item in deze sectie staat voor een techniek of combinatie van technieken die afdoende wordt beschouwd om aan dit succescriterium te voldoen. Met de genoemde technieken wordt pas aan het succescriterium voldaan indien ze in overeenstemming zijn met de conformiteitseisen.

  1. Afdoende informatie en ondersteuning om een formulier succesvol te kunnen invullen en indienen wordt geboden als aan alle onderstaande technieken wordt voldaan:

    • Gu14: Bij het invullen van een veld dat een specifieke invoer vereist:

      • Worden instructies aangeboden overeenkomstig WCAG 2.0 techniek G89: verwachte gegevensindeling en voorbeeld aanbieden, of techniek G184: aan het begin van een formulier of een verzameling invoervelden tekstuele instructies aanbieden die beschrijven welke invoer noodzakelijk is;
        OF
      • kan het systeem overweg met verschillende manieren waarop gebruikers het veld kunnen invullen en past het de invoer automatisch aan aan de voorgeschreven manier.

    • Gu15: Bij een formulier dat bedoeld is om persoonsgegevens aan te leveren, is vóór het indienen van het formulier informatie beschikbaar over hoe de ontvanger deze gegevens verwerkt

    • Gu16: Bij een formulier dat bedoeld is om persoonsgegevens aan te leveren die in een proces worden verwerkt, wordt tijdens het invullen of na het indienen van het formulier een mogelijkheid geboden om:

      • de verstuurde gegevens op te slaan
        EN/OF
      • een kopie van de verstuurde gegevens per e-mail te ontvangen

    • Gu17: Een formulier bevat:

      • geen reset knop
        OF
      • een reset knop:
        • die een tekstlabel heeft waaruit de functie duidelijk blijkt
          EN
        • die door middel van de presentatie waarneembaar te onderscheiden is van de submit knop

    • Gu18: Bij een formulier dat niet voldoet aan de definitie van een eenvoudig formulier, wordt voorafgaand aan het invullen aan de bezoeker een indicatie gegeven van de grootte van een formulier

    • Gu19: Bij een formulier dat niet voldoet aan de definitie van een eenvoudig formulier EN waarbij documenten en/of andere zaken nodig zijn om het formulier succesvol te kunnen invullen en indienen, wordt de gebruiker daarover voorafgaand aan het invullen geïnformeerd

    • H90: Vereiste bedieningselementen van formulieren aanduiden met label of legend(HTML)

      Opmerking: Deze afdoende techniek is alleen van toepassing bij forumulieren in HTML formaat

Opmerking: In de Richtlijnen voor Toegankelijkheid van Webcontent (WCAG) 2.0, die integraal zijn opgenomen in Webrichtlijnen versie 2, zijn de hier genoemde afdoende technieken voor formulieren gedocumenteerd. Voor conformiteit met Webrichtlijnen versie 2 moet, indien van toepassing, ook aan de technieken worden voldaan.

  • Afdoende technieken voor een niveau A succescriterium (of hoger):

    • G13: Vooraf aangeven wat er gaat gebeuren als verandering van een bedieningselement van een formulier een contextwijziging veroorzaakt (techniek voor succescriteria 3.2.2 en 3.3.2)

    • G83: Tekstbeschrijvingen aanbieden om verplichte velden aan te duiden die niet (volledig) zijn ingevuld (techniek voor succescriteria 3.3.1, 3.3.2 en 3.3.3 (AA))

    • G85: Een tekstbeschrijving aanbieden als gebruikersinvoer buiten de vereiste indeling of waarden valt (techniek voor succescriteria 3.3.1 en 3.3.3 (AA))

    • G133: Op de eerste pagina van een meerdelig formulier een selectievakje aanbieden dat gebruikers de gelegenheid biedt om te vragen om een langere tijdslimiet of geen tijdslimiet voor een sessie (techniek voor succescriterium 2.2.1)

    • G184: Aan het begin van een formulier of een verzameling invoervelden tekstuele instructies aanbieden die beschrijven welke invoer noodzakelijk is (techniek voor succescriteria 3.3.2 en 3.3.5 (AAA))

    • H4: Een logische tabtoetsvolgorde creeëren door links, bedieningselementen voor formulieren en objecten (HTML) (techniek voor succescriterium 2.4.3)

    • H44: Gebruik van label elementen om tekstlabels te associëren met bedieningselementen voor formulieren (HTML) (techniek voor succescriteria 1.1.1 en 1.3.1, 3.3.2 en 4.1.2)

    • H65: Gebruik van het title attribuut om bedieningselementen van formulieren te identificeren als het label element niet kan worden gebruikt (HTML) (techniek voor succescriteria 1.1.1, 1.3.1, 3.3.2 en 4.1.2)

    • H71: Een beschrijving aanbieden voor groepen bedieningselementen van formulieren door middel van fieldset en legend elementen (HTML) (techniek voor succescriteria 1.3.1 en 3.3.2)

    • H90: Vereiste bedieningselementen van formulieren aanduiden met label of legend(HTML) (techniek voor succescriterium 3.3.2)

    • H91: Gebruik van HTML bedieningselementen van formulieren en links (HTML) (techniek voor succescriteria 2.1.1 en 4.1.2)

    • ARIA2: Identificatie van een verplicht veld met de eigenschap aria-required (ARIA) (techniek voor succescriteria 1.3.1, 3.3.2 en 3.3.3 (AA))

  • Afdoende technieken voor een niveau AA succescriterium (of hoger):

    • G164: Nadat een online aanvraag (of transactie) is ingediend een bepaalde tijd bieden waarbinnen de aanvraag door de gebruiker kan worden gewijzigd of geannuleerd (techniek voor succescriteria 3.3.4 en 3.3.6 (AAA))

    • C17: Schaling van formulierelementen die tekst bevatten (CSS) (techniek voor succescriterium 1.4.4)

Gangbare fouten: praktijksituaties die veroorzaken dat webcontent niet voldoet

Als een 'gangbare fout' uit deze sectie van toepassing is, dan wordt niet aan het succescriterium voldaan.

  • Fu13: Gangbare fout voor succescriterium U.5.1 doordat niet of te weinig waarneembaar onderscheidend wordt aangegeven welke velden verplicht zijn en welke optioneel

Opmerking: In de Richtlijnen voor Toegankelijkheid van Webcontent (WCAG) 2.0, die integraal zijn opgenomen in Webrichtlijnen versie 2, zijn de hier genoemde gangbare fouten voor formulieren gedocumenteerd. Voor conformiteit met Webrichtlijnen versie 2 mag geen van de gangbare fouten voor het gekozen conformiteitsniveau van toepassing zijn.

  • Gangbare fouten voor een niveau A succescriterium:

    • F36: Voldoet niet aan Succescriterium 3.2.2 doordat er zonder waarschuwing vooraf automatisch een formulier wordt verstuurd en nieuwe content wordt gepresenteerd als er aan het laatste invoerveld van een formulier een waarde is gegeven (gangbare fout voor succescriterium 3.2.2)

    • F81: Voldoet niet aan Succescriterium 1.4.1 doordat verplichte of onjuist ingevulde invoervelden alleen door middel van kleurverschillen worden geïdentificeerd (gangbare fout voor succescriterium 1.4.1)

    • F86: Voldoet niet aan Succescriteriumn 4.1.2 doordat er geen namen worden aangeboden voor elk deel van een meervoudig invoerveld in een formulier, zoals voor landnummer, netnummer en abonneenummer (gangbare fout voor succescriterium 4.1.2)

  • Gangbare fout voor een niveau AA succescriterium:

    • F80: Voldoet niet aan Succescriterium 1.4.4 als op tekst gebaseerde bedieningselementen van formulieren niet herschalen als visueel weergegeven tekst wordt herschaald tot 200 procent (gangbare fout voor succescriterium 1.4.4)

  • Gangbare fout voor een niveau AAA succescriterium:

    • F9: Voldoet niet aan Succescriterium 3.2.5 doordat de context gewijzigd wordt als de gebruiker de focus bij een formulierelement vandaan haalt (gangbare fout voor succescriterium 3.2.5)

Normatieve content op deze pagina

De volgende content op deze pagina heeft de status 'normatief' en is ongewijzigd overgenomen uit het normdocument Webrichtlijnen versie 2: